Łysienie plackowate

Łysienie plackowate to schorzenie, które charakteryzuje się szybkim i nadmiernym wypadaniem włosów. Ponieważ mieszki włosowe pozostają żywe, proces ten jest w większości przypadków odwracalny. Przy odpowiednim leczeniu u zdecydowanej większości pacjentów owłosienie odrasta. U prawie połowy osób dotkniętych łysieniem plackowatym wzrost włosów zostaje przywrócony w ciągu roku, jednak choroba rzadko ogranicza się do jednego epizodu. Może wystąpić zarówno u mężczyzn, jak i kobiet w różnym wieku, ale pierwszy epizod najczęściej pojawia się przed 30. rokiem życia.

Przyczyny łysienia plackowatego

Łysienie plackowate uznaje się za chorobę autoimmunologiczną, w której głównym czynnikiem wyzwalającym jest dziedziczność. Proces patologiczny może być także spowodowany przez:

• zaburzenia hormonalne;
• częsty stres, stany depresyjne i nerwicowe;
• przebycie ciężkiej infekcji wirusowej lub innej choroby;
• zatrucie organizmu;
• długotrwałe przyjmowanie antybiotyków lub innych leków;
• urazy skóry głowy.

Objawy i stadia łysienia plackowatego

Typowym objawem jest nagłe wypadanie włosów na określonym obszarze skóry – zwykle w formie okrągłych ognisk. Łysienie może dotyczyć także brwi, rzęs i innych części ciała. Często w miejscach wyłysienia zaczynają rosnąć nowe włosy, ale szybko ponownie wypadają. Bez leczenia choroba może postępować przez wiele lat i prowadzić do całkowitej utraty owłosienia.

Główne objawy to:

1. Nagłe i intensywne wypadanie włosów, szczególnie podczas czesania.
2. Nowe włosy pojawiają się w ogniskach wyłysienia, ale szybko wypadają.
3. Łysiejące miejsca mają wyraźnie zaznaczone granice.
4. Stopniowe powiększanie się obszarów bez włosów z okresami nawrotów i remisji.

Stadia łysienia plackowatego:

1. Etap progresji – aktywne wypadanie włosów, powstawanie nowych ognisk, zaczerwienienie lub obrzęk skóry.
2. Etap stabilizacji – wypadanie ustaje, skóra jest gładka, naturalnie zabarwiona, ale pozostaje pozbawiona owłosienia.
3. Etap regeneracji – pojawienie się meszkowatych, bezbarwnych włosków, które stopniowo stają się grubsze i ciemniejsze. W niektórych przypadkach włosy nie odrastają całkowicie lub zmieniają kolor.

Czas trwania i intensywność każdego etapu zależy od indywidualnych cech organizmu.

Odmiany łysienia plackowatego:

1. Całkowita – szybki rozwój i zlewanie się ognisk, prowadzące do całkowitej utraty włosów w ciągu kilku dni do kilku miesięcy.
2. Półcałkowita – wolniejszy przebieg, włosy wypadają z połowy głowy, mogą przerzedzać się brwi i rzęsy.
3. Brzeżna – łysienie występuje na granicy owłosienia, głównie w okolicach skroni i potylicy.
4. Obgryzająca (trichotillomania) – obserwowana u osób z zaburzeniami psychicznymi, włosy łamią się na wysokości 1–1,5 cm.
5. Uniwersalna – rzadka forma, obejmuje utratę włosów na całej powierzchni ciała, może towarzyszyć deformacja paznokci i zaburzenia wegetatywne.

Diagnostyka

Lekarz dermatolog lub trycholog przeprowadza dokładne badanie skóry głowy. Typowy jest pozytywny test mechaniczny – włosy łatwo wychodzą przy lekkim pociągnięciu. Aby leczenie było skuteczne, należy znaleźć przyczynę choroby, dlatego zlecane są:

• badania krwi (m.in. hormonalne);
• mikroskopia włosa (dla wykluczenia infekcji grzybiczych);
• biopsja skóry głowy;
• analiza pierwiastkowa włosów (badanie zawartości mikroelementów).

Leczenie łysienia plackowatego

Terapia powinna być kompleksowa i ukierunkowana na usunięcie przyczyny oraz stymulację wzrostu włosów.

Farmakoterapia może obejmować:

• Kortykosteroidy (miejscowo, doustnie lub iniekcyjnie) – hamują odpowiedź immunologiczną.
• Immunomodulatory – regulują pracę układu odpornościowego.
• Środki stymulujące wzrost włosów – np. minoksydyl.

Terapie wspomagające:

• Laseroterapia – poprawia mikrokrążenie i stymuluje mieszki.
• Terapia osoczem bogatopłytkowym (PRP) – przyspiesza regenerację skóry i mieszków.
• Mezoterapia – koktajle witaminowe podawane bezpośrednio w skórę głowy.

W ciężkich przypadkach zaleca się również wsparcie psychologiczne, techniki relaksacyjne, medytację, jogę – w celu ograniczenia stresu jako czynnika wyzwalającego.

Dodatkowo lekarz może dobrać odpowiednie kosmetyki i szampony, a także zalecić unikanie agresywnych zabiegów (np. farbowania czy prostowania).

Rokowania

Skuteczność leczenia zależy od ścisłego przestrzegania zaleceń i jak najwcześniejszego rozpoczęcia terapii. Najlepsze efekty uzyskuje się w początkowym stadium – wtedy możliwe jest pełne odtworzenie owłosienia w ciągu 12–24 miesięcy.

Najgorsze rokowania dotyczą całkowitej formy łysienia z uszkodzonymi mieszkami – tu jedynym rozwiązaniem może być przeszczep włosów.

Profilaktyka łysienia plackowatego

Choć nie da się całkowicie zapobiec chorobie, można zminimalizować ryzyko nawrotów:

1. Unikaj stresu – stosuj techniki relaksacyjne, odpoczywaj, regeneruj siły.
2. Zdrowo się odżywiaj – dieta bogata w witaminy z grupy B, cynk, biotynę, żelazo.
3. Delikatna pielęgnacja włosów – unikaj silnych detergentów, wysokich temperatur, częstego farbowania.
4. Aktywność fizyczna – poprawia krążenie i wspiera układ odpornościowy.
5. Regularne wizyty u trychologa – szczególnie jeśli masz genetyczne predyspozycje.

Jeśli zauważysz nadmierne wypadanie włosów lub ogniska łysienia – nie zwlekaj. Umów się na konsultację w naszej klinice – przeprowadzimy szczegółową diagnostykę i zaproponujemy nowoczesne metody leczenia. Zadzwoń lub wypełnij formularz online.